Günümüzde, freelance iş modelinin popülerliği hızla artarken, serbest çalışanların bu esnek iş düzenine başarılı bir şekilde adapte olabilmeleri büyük bir önem taşıyor. Bu yeni nesil ekonomik düzenle birlikte gelen özgürlük, finansal yönetimi de bireysel bir sorumluluğa dönüştürüyor. Bu noktada da serbest çalışanların, özellikle vergi yükümlülükleri hakkında bilgi sahibi olmaları ve vergi süreçlerini en doğru şekilde yönetebilmeleri gerekiyor.
Serbest çalışanların global finans ve çalışma partneri Ruul Kurucu Ortağı Mert Bulut, “Toplumun belli bir kesiminde hala freelance çalışanların, vergiye tabi olmadığına dair yanlış bir bilgi var. Oysaki vergi yönetimi, freelance çalışanların işlerini sürdürülebilir ve başarılı bir şekilde yürütebilmeleri için en kritik konuların başında geliyor. Serbest çalışanlar da diğer işletme sahipleri gibi vergi yükümlülüklerini yerine getirmezlerse, cezalar ve yasal sorunlarla karşılaşma riskiyle karşı karşıya kalıyorlar. Bu nedenle, vergi beyannamelerini zamanında ve doğru şekilde sunmak ve ödemeleri düzenli olarak yapmak, finansal istikrarın korunması açısından kritik bir önem taşıyor” dedi.
Vergileri doğru yönetmek gelirleri optimize etmek açısından çok önemli
Vergi yönetimi sadece yasal düzenlemelere uyum sağlamakla da sınırlı değil. Serbest çalışanlar, vergi süreçlerini etkili bir şekilde yöneterek vergi avantajlarından da yararlanabiliyorlar. İşle ilgili masrafları ve harcamaları takip etmenin, vergi kesintilerini ve geliri optimize etmek açısından son derece önemli olduğu freelance iş kültüründe, serbest çalışanlar bu sayede hem vergi yüklerini hafifletebiliyor hem de daha iyi mali planlama yapabiliyorlar.
Freelance çalışanlar için vergi süreçleri bazen yasalardan bazen de iş süreçlerinden kaynaklı olarak karmaşık hale gelebiliyor. Mert Bulut, vergi yönetim süreçlerindeki karışıklıkları ve zorlukları en aza indirmek için serbest çalışanların dikkat etmesi gerekenleri 7 maddede özetledi:
Muhasebe Kayıtlarının Düzenli Tutulması: Gelir ve giderlerinizi düzenli olarak kaydetmek, muhasebe kayıtlarını tutmak vergi yönetim sürecinin en önemli ayaklarından biridir. Muhasebe kayıtları, vergi beyannamelerini hazırlarken ve vergi kesintilerinden yararlanırken size yardımcı olabilir. Elektronik muhasebe yazılımları veya muhasebe uzmanından destek alarak kayıtlarınızı düzenli olarak takip edebilirsiniz.
Giderlerin Tipi ve Belgelenmesi: Freelance çalışanlar için işle ilgili masrafların izlenmesi ve belgelenmesi de bir diğer önemli konudur. İşinizle ilgili seyahat, malzeme alımları, ofis masrafları gibi harcamalarınızı takip ederek ve beyannamenizde doğru bir şekilde yer vererek vergi kesintilerinden yararlanabilirsiniz. Bağımsız çalışanlar, ev ofisi kullanımı, mesleki eğitim masrafları, sağlık sigortası primleri gibi giderler için vergi indirimlerinden yararlanma fırsatına sahiptir. Bu harcamaları gider olarak göstererek elde ettiğiniz gelirin bir kısmını koruyabilirsiniz.
Vergi Dönemlerinin Takibi: Vergi ödemeleri için son tarihler zaman zaman unutulur. Bu durumda karşınıza gereksiz ceza ve faiz ödemeleri çıkacaktır. Bu bağlamda vergi dönemlerini ve son ödeme tarihlerini düzenli olarak takip etmek önemlidir. Takviminizdeki önemli tarihleri not alarak, vergi süreçlerinizi düzenli ve düzgün bir şekilde yönetebilirsiniz.
Vergi Ödemelerinin Düzenli Yapılması: Freelance işlerden elde edilen gelirin vergileri, haliyle bordrolu çalışanlar gibi otomatik kesilmez. Bu nedenle, gelirinizin bir kısmını düzenli olarak ödeyeceğiniz vergiler için ayırmanız son derece önemlidir. Aksi halde vergi ödeme döneminde problem yaşayabilirsiniz. Bununla birlikte gelirinizi doğru bir şekilde rapor etmek ve kesinti haklarından yararlanabilmek için vergi beyannamelerinizi zamanında ve doğru bir şekilde doldurmanız gerekir.
Bağımsız Çalışanlar İçin Özel Vergi Kuralları: Bazı ülkelerin, bağımsız çalışanlara özel vergi yönetmelikleri vardır. Kendi işinizde çalışırken dikkate almanız gereken bu özel kuralları araştırarak, vergi avantajlarından yararlanabilirsiniz. Örneğin Türkiye’de şahıs şirketi kuran ve 29 yaş altında olan serbest çalışanlar “Genç Girişimci Desteği” kapsamında üç yıl boyunca yıllık 75 bin TL’ye kadar elde ettikleri kazanç için vergiden muaftır. Ayrıca freelancer çalışanların geçici kazançlarında elde ettikleri gelir 58 bin TL’nin altında ise vergi ödemezler.
Uluslararası İşlerde Vergi Uygulamaları: Her ülkenin vergi politikaları, yasaları ve uygulamaları farklı olabilir ve bu durum iş yapma süreçlerini etkileyebilir. Eğer farklı ülkelerde iş yapma fırsatınız varsa, o ülkelerin vergi yasalarını ve uygulamalarını anlamak da son derece kritiktir. Bu sayede uluslararası işlerde karşılaşabileceğiniz vergisel zorlukları ve riskleri minimize edebilirsiniz. Global işlerde vergi yükümlülüklerinizi bilerek hareket etmek, finansal açıdan istikrarı koruma ve potansiyel yaptırımlardan kaçınma açısından da önemlidir.
Mevzuattaki Değişiklikleri Takip Etmek: Vergi mevzuatındaki güncellemeleri takip etmek; doğru vergi beyanı verme, vergi yükümlülüklerini zamanında ve doğru şekilde yerine getirme ve olası cezai yaptırımlardan kaçınma açısından kritik bir rol oynar. Freelance çalışanlar güncel mevzuatı takip ettiklerinde finansal açıdan da güvende olurlar.
Profesyonel danışmanlık işinizi kolaylaştırır
Vergi yönetimi süreçlerinde profesyonel bir vergi uzmanından danışmanlık almak aslında vergi süreçlerinden karşınıza çıkabilecek sorunları en aza indirmenizde size ciddi artılar sağlar. Profesyonel bir danışman size vergi süreçleri konusunda rehberlik edebilir ve en uygun stratejileri sunabilir.
Esnek çalışma düzeninde yerel yönetmeliklerle uyumlu olmanın önemine vurgu yapan Ruul Kurucu Ortağı Mert Bulut sözlerine şu şekilde devam etti: ‘‘Freelance iş modeli dediğimizde aslında uzmanlıkların ve hizmetlerin tamamen online ekosistemde sunulmasından bahsediyoruz. Özellikle pandemi sonrasında kalıcı hale gelen yurtdışı şirketlerle uzaktan çalışma ve freelance çalışma trendleri, Türkiye’de çalışanlar için vergi ve yasal uyumluluğa dair kafa karışıklığı yaratabiliyor. Bu kapsamda biz de geliştirdiğimiz Akıllı Vergi Asistanı çözümümüzle, Türkiye’de serbest çalışanların vergi süreçlerini tek bir panel üzerinden otomatize etmesini ve yönetmesini sağlayacağız.’’
