73 yıl önce bulunan Paleolitik çağdan kalma, kısmen tamam kafatasının ait olduğu kadının öldükten sonra hayvanlar tarafından yenildiği düşünülüyor. Modern insanın yani Homo sapiens türünün Afrika’dan göç ettikten sonra Avrasya’da yaşayan ilk üyelerinden olan kadının genomunda yaklaşık yüzde 3 oranında Neandertal soyu var. Bu grup, maymun benzeri atalardan ortaya çıkan erken insanlara kıyasla çok daha büyük beyne sahip olduğundan, Zlatý kůň kadını da modern insan olarak kabul gördü.
İngiliz Daily Mail gazetesi, araştırmacıların kafatası kalıntılarına erişimleri olmasa da, dijital modellemeyle kadının yüzünü yeniden yarattığını dünyaya duyurdu. Brezilya, Avustralya ve İtalya’dan uluslararası akademisyen ekibi, bu yıl Mısır firavunu Tutankhamun’un yüzünü yeniden yaratırken yaptıkları gibi önceden kaydedilmiş ölçümleri ve referans görüntüleri kullandı.
Adli tıpta yüzün yeniden inşası denilen süreçte, ölmeden önceki gerçek yüz görünümü hakkında bilgi sahibi olmadan da kafatasından yüz tahmini yapılıyor. Zlatý kůň kadınının yüzünü yeniden yaratan ekipten Brezilyalı grafik uzmanı Cícero Moraes, 2018 yılında eğitim amaçlı olarak kafatasının rekonstrüksiyonunu yapan araştırmacıların kaydettiği istatistiksel verileri kullandıklarını söyledi. Ekip, bunları modern bir erkek ile bir kadının tomografileriyle birleştirerek dijital yüzü elde etti.
‘Çenesinin sağlamlığı nedeniyle erkek sanıldı’
“En çok dikkatimizi çeken şey, yüzün yapısının, özellikle alt çenenin sağlamlığı ve dinçliğiydi” diyen Moraes, kafatası bulunduğunda, analiz eden ilk uzmanların onun bir erkek olduğunu düşündüklerini, bunun nedenini anlamanın kolay olduğunu, zira erkek cinsiyetiyle çok uyumlu özelliklere sahip kafatasına ek olarak, sağlam ve güçlü bir çene içerdiğini anlattı.
‘Çene yapısı Neandertallerle daha uyumlu’
Moraes, “Zlatý kůň kadını çene yapısının Neandertallerle daha uyumlu olduğunu görüyoruz” dedi.
Elde edilen sonuç koyu tenli, kıvırcık saçlı ve kahverengi gözlü bir kadın görüntüsü oldu. Ten, saç ve göz rengine dair elde veri olmadığından, bunun spekülatif olduğu belirtildi.
İnsanlarla Neandertaller arası ilk türlerarası buluşmalardan sonra
2021’de Almanya’daki Max Planck İnsanlık Tarihi Bilimi Enstitüsü’nden araştırmacılar, Zlatý kůň kadınının yaşadığı dönemin, insanlar ile Neandertaller arasındaki ilk türler arası buluşmalardan sadece 2000 yıl sonrasına denk geldiğini belirlemişti.
Bugünün Avrupalı ve Asyalılarına genetik katkısı yok
Buna göre Zlatý kůň kadını ile ait olduğu topluluğun DNA’sı, Homo sapiens türünün daha sonra yerleştiği Asya ve Avrupa’daki günümüz insanlarında görülmüyor.
Buradan hareketle, Çek Cumhuriyeti’nin Zlatý kůň kadınının, kalıntıları 46-40 bin yıl öncesi aralığında tarihlenen diğer bireylerden daha yaşlı olduğu çıkarımı yapılıyor. Yani Avrupa’daki en eski insan fosili olduğu iddia ediliyor.